نوشتن پرامپت خوب مثل یک مکالمه حرفهای با یک آدم باهوشه؛ اگه خوب توضیح بدی، خوب میفهمه و عالی جواب میده. اما اگه نصفهنیمه حرف بزنی، نتیجه هم نصفهنیمه میشه. این مقاله یک راهنمای کامل و اصولی برای یادگیری بهترین روشهای پرامپتنویسیه تا بتونی از هر مدل هوش مصنوعی بهترین خروجی رو بگیری.
1. پرامپت چیه و چرا مهمه؟
پرامپت پیام یا دستور تو به هوش مصنوعیه. این دستور مسیر تفکر و نوع خروجی مدل رو مشخص میکنه.
هرچی پرامپت دقیقتر و کاملتر باشه، خروجی هم باکیفیتتره.
به بیان ساده:
پرامپت خوب = نتیجه خوب
پرامپت بد = خروجی مبهم و ضعیف
2. ساختار یک پرامپت مفید چیه؟
یک پرامپت اصولی معمولاً ۵ بخش اصلی داره:
1) نقش (Role)
اول مشخص کن هوش مصنوعی باید خودش رو جای کی بذاره:
- یک معلم
- یک نویسنده
- یک برنامهنویس
- یک متخصص بازاریابی
- یک پشتیبان مشتری
و…
مثال:
«تو یک مدرس هوش مصنوعی هستی…»
این کار باعث میشه مدل در همون فضا فکر کنه.
2) هدف دقیق (Objective)
باید بگی دقیقاً چی میخوای.
مثلاً:
- «میخوام در مورد پرامپتنویسی توضیح بدی.»
- «میخوام یه متن تبلیغاتی بنویسی.»
- «میخوام یه کد بهینه تولید کنی.»
3) جزئیات (Context / Details)
اینجا هرچیزی که کمک میکنه مدل بهتر جواب بده رو اضافه میکنی:
- سبک نوشتار
- مخاطب
- محدودیتها
- زبان
- فرمت خروجی
- مثالها
و…
مثال:
«لحنت موقع صحبت با کاربر، مفید باشه و مطالبت رو جوری توصیف کن که کاربر دریافت کننده متوجه بشه.»
4) فرم خروجی (Output Format)
به مدل بگو خروجی را چطور تحویل بده:
- لیست
- جدول
- متن طولانی
- کد
- تیترهای H2 و H3
- خلاصه
اگه فرم ندی، معمولاً خروجی پراکنده تحویل میده.
5) الزامات (Constraints)
اینجا محدودیتها رو تعیین کن:
- تعداد کلمات
- سطح سختی
- ممنوعیت یا تأکید روی برخی موارد
- مثالهای خاص
- عدم استفاده از فرمت خاص
این بخش کیفیت خروجی رو خیلی بالا میبره.
3. فرمول طلایی پرامپتنویسی
یک فرمول خیلی کاربردی و ساده:
Role + Task + Context + Format + Constraints
نمونه:
«تو سولو ربات هوش مصنوعی سولو لولینگ هستی (Role). لطفاً یک آموزش کامل در مورد کار با دیسکورد بنویس (Task). لحن متن رسمی باشه و مناسب برای مقاله باشه (Context). خروجی را با تیترهای H2 و H3 بده (Format). حداقل ۶۰۰ کلمه باشه و مثالمحور (Constraints).»
4. نکات حرفهای پرامپتنویسی برای بهترین خروجی
✔ نکته 1: ساده اما کامل بنویس
پرامپت طولانی اشکال نداره؛ فقط واضح باشه.
به مدل کمک کن تصویر درستی بسازه.
✔ نکته 2: مثال همیشه معجزه میکنه
اگه خروجی خاصی میخوای، نمونه بده:
- یک جمله
- یک پاراگراف
- یک سبک نوشتار
مدل سریعاً سبک رو تقلید میکنه.
✔ نکته 3: مدل را مرحلهبهمرحله هدایت کن
بهجای یک پرامپت سنگین، بعضی وقتها بهتره بگی:
- «قدم اول…»
- «حالا قدم دوم…»
این روش برای کارهای پیچیده فوقالعادهست.
✔ نکته 4: از مدل بخواه قبل از جوابدادن سؤال بپرسه
اگه کاری دقیق و حساسه بگو:
«قبل از نوشتن خروجی اگر نیاز به اطلاعات اضافی داری ازم سؤال بپرس.»
این باعث میشه اشتباه نکنه.
✔ نکته 5: لحن را دقیق مشخص کن
مدلها لحن را خیلی خوب تقلید میکنن.
مثلاً:
- رسمی
- محاورهای
- دوستانه
- تخصصی
- طنز
- آکادمیک
✔ نکته 6: خروجی را تکرار و اصلاح کن
پرامپتنویسی هنر تکرار و بازنویسیه.
هر خروجی را refine کن:
«این متن را واضحتر کن.»
«با مثالهای بیشتر بده.»
«سبک سئو محور کن.»
5. نمونه پرامپتهای آماده و حرفهای
نمونه 1: برای برنامهنویسی
«تو یک برنامهنویس ارشد پایتون هستی. لطفاً یک کد برای تحلیل داده بنویس. کد باید بهینه باشد و توضیح خط به خط بدهی. خروجی را در قالب یک بلوک کدی بده.»
نمونه 2: برای تولید محتوای شبکه اجتماعی
«تو یک متخصص تولید محتوا هستی. سه کپشن اینستاگرام درباره هوش مصنوعی بنویس. کوتاه، جذاب و با لحن دوستانه.»
6. اشتباهات رایج در پرامپتنویسی
❌ مبهم نوشتن
«یه چیزی درباره هوش مصنوعی بگو.»
خیلی مبهمه.
❌ تعریف نکردن نقش
وقتی نقش مشخص نیست، مدل وسط حرف چند نقش مختلف میپره.
❌ ندادن محدودیت
خروجی ممکنه زیاد طولانی یا خیلی کوتاه بشه.
❌ ندادن مثال
هرجا مثال بدی، کیفیت خروجی چند برابر میشه.
7. جمعبندی نهایی
پرامپتنویسی یعنی: واضح بگو چی میخوای، چطور میخوای، برای کی میخوای، تو چه فرمتی و با چه محدودیتی.
هر چی این ۵ مورد دقیقتر باشه، خروجی هوش مصنوعی هم دقیقتر، حرفهایتر و کاملاً مطابق نیاز تو خواهد بود.
اگر این اصول را تمرین کنی، داخل هر زمینهای میتونی با هوش مصنوعی بهترین کار ممکن را انجام بدی؛ از نوشتن مقاله و تولید محتوا تا برنامهنویسی، بازاریابی و آموزش.
امیدوارم بکارتون اومده باشه سوالی بود در کامنت ها در خدمتیم.
